Alain Delon và Purple Noon: Sự ra đời của một biểu tượng điện ảnh

Ngày 18/8, tin tức Alain Delon qua đời được thông báo trên các phương tiện truyền thông, gây thương tiếc cho người hâm mộ điện ảnh thế giới. Ông được xem là một trong những tài tử Pháp nổi bật nhất thế kỷ XX, đặc biệt ở vẻ ngoài điển trai. Tại Việt Nam, từ vài thập niên trước đã có câu: “Đẹp trai như Alain Delon” để khen ngợi những người đàn ông thu hút.

Alain Delon nhận Cành cọ vàng danh dự năm 2019

Là cái tên đại diện cho điện ảnh Pháp, Alain Delon có sự nghiệp lâu bền kéo dài hơn 6 thập niên. Những đường nét góc cạnh, đôi mắt xanh sắc sảo và nét quyến rũ sâu lắng đã khiến ông trở thành biểu tượng của sự tinh tế pha lẫn lạnh lùng. Như Delon chia sẻ, ông biết mình rất đẹp trai và luôn là tâm điểm ở mọi sự kiện. Nếu Marilyn Monroe là minh tinh “biểu tượng sex” vào thập niên 60 thì Delon cũng được tôn vinh tương tự trong số các diễn viên nam.

Con đường huy hoàng của biểu tượng điện ảnh

Nhưng Delon không chỉ có một khuôn mặt điển trai, sự nghiệp của ông là minh chứng cho tài năng và khả năng hóa thân vào những nhân vật phức tạp. Nét mặt Delon tạo lợi thế rất lớn cho ông trước máy quay, đặc biệt ở các vai lãng tử và nằm ở “vùng xám” về đạo đức. Delon có lúc trông tĩnh lặng và hiền lành nhưng cũng dễ dàng chuyển sang nổi loạn hoặc ranh mãnh.

Purple Noon được coi là tác phẩm kinh điển của điện ảnh Pháp nhờ câu chuyện độc đáo, bầu không khí căng thẳng và màn trình diễn khó quên của Alain Delon (phải)

Sinh ngày 8/11/1935 tại Sceaux (Pháp), Alain Delon có tuổi thơ không hạnh phúc. Sau khi cha mẹ ly hôn, ông được gia đình khác nhận nuôi dưỡng rồi lại đoàn tụ với gia đình cũ. Thời trẻ, Delon có tiếng là nổi loạn, trước khi gia nhập hải quân Pháp. Sau khi giải ngũ, Delon làm nhiều công việc khác nhau, bao gồm cả bồi bàn và học việc bán thịt. Trên tờ Le Monde, ông từng hài hước bình luận rằng nếu theo nghề bán thịt, có thể cuộc đời ông sẽ bình yên hơn.

Từ thời trẻ, Delon đã nổi tiếng với “gương mặt thiên thần” hớp hồn biết bao phụ nữ. Ngoại hình nổi bật của Delon nhanh chóng thu hút sự chú ý của các nhà làm phim và sự nghiệp diễn xuất của ông bắt đầu thăng hoa vào cuối thập niên 1950. Ông ra mắt trong bộ phim Quand la femme s’en mêle (tạm dịch: Khi phụ nữ liên quan, 1957) và nhanh chóng trở thành nam chính được săn đón. Vai diễn đột phá của Delon đến trong Christine (1958), nơi tài tử đóng cặp cùng Romy Schneider, người cùng ông có mối tình lãng mạn.

Tuy nhiên, phải đến Purple Noon (Plein Soleil, tạm dịch: Trưa tím), Delon mới vang danh như một biểu tượng điện ảnh. Được phát hành vào năm 1960, bộ phim do René Clément đạo diễn và chuyển thể từ tiểu thuyết The Talented Mr. Ripley (tạm dịch: Ngài Ripley tài ba) của Patricia Highsmith. Trong phim này, Delon vào vai Tom Ripley, một chàng trai quyến rũ nhưng mơ hồ về mặt đạo đức. Anh trở nên ghen tị với cuộc sống của người khác và quyết định giành lấy nó cho riêng mình. Cụ thể hơn, Tom muốn “cướp lấy nhân dạng” một kẻ mà anh cho rằng cuộc sống xa hoa đó đáng lẽ phải thuộc về anh.

Tom Ripley là một thanh niên người Mỹ được một doanh nhân giàu có gửi đến Ý để tìm con trai ông là Philippe Greenleaf (Maurice Ronet). Chàng trai được giao nhiệm vụ thuyết phục Philippe quay về chăm lo việc kinh doanh gia đình. Tuy nhiên, thay vì đưa Philippe trở lại, Tom lại say mê lối sống trụy lạc của Philippe và cô bạn gái xinh đẹp Marge (Marie Laforêt). Bị lòng ghen tị làm mờ mắt, Tom nảy ra kế hoạch giết Philippe và giả danh tính anh ta.

Thiên tài diễn xuất tuổi 25

Purple Noon là bộ phim kinh dị tâm lý căng thẳng, lấy diễn xuất của Delon làm trung tâm. Vừa quyến rũ vừa nham hiểm, nhân vật Tom Ripley sẵn sàng làm mọi cách để đạt được mong muốn. Đó là một vai diễn phức tạp, không chỉ là một kẻ giết người máu lạnh mà còn vô cùng bất an và rắc rối. Anh ta có lòng tự ti do xuất thân của mình và cả sự tự tin rằng kế hoạch của mình sẽ được thực hiện trơn tru. Trên hành trình, Tom còn đối mặt với những đấu tranh nội tâm về danh tính. Bởi lẽ anh ta không chỉ muốn giả dang một kẻ giàu sang như Philippe mà còn muốn thật sự có thể suy nghĩ và hành động như người thuộc tầng lớp này.

Nhân vật của Alain Delon để lại ấn tượng mạnh

Vai diễn của Alain Delon trong Purple Noon được nhiều người coi là một trong những màn trình diễn hay nhất của ông. Tài tử mang đến sự pha trộn độc đáo giữa sự quyến rũ và sự đe dọa cho vai diễn, khiến Tom Ripley vừa đáng yêu vừa đáng sợ. Ở đẳng cấp tinh tế bậc thầy, Delon truyền tải sự rối loạn nội tâm và hoang tưởng ngày càng tăng của Ripley chỉ bằng một cái nhìn hoặc một chút thay đổi trong nét mặt. Ông nhập vai này ở tuổi 25, giai đoạn đẹp nhất trong cuộc đời. Trong ánh mắt của Tom Ripley có cả sự ngây thơ, khát khao tuổi trẻ lẫn sự ranh mãnh, liều lĩnh.

Tom Ripley không phải là một nhân vật phản diện giáo điều và một chiều. Trái lại, anh ta có nội tâm đa chiều, bị thúc đẩy bởi sự tuyệt vọng và khao khát được chấp nhận. Tom muốn “đi đường tắt” để vươn tới cuộc sống anh ta ao ước. Sự phức tạp đó đã khiến Tom trở thành một nhân vật hấp dẫn. Delon đã nắm bắt tinh thần vai diễn một cách hoàn hảo, biến Ripley thành một nhân vật gây được thiện cảm nhưng không đến mức khiến khán giả quên đi những hành động tội ác của anh ta.

Bằng những cảnh cận, đạo diễn René Clément đã tận dụng tối đa vẻ đẹp hình thể của Delon. Ở nhiều khung hình, khuôn mặt anh lấp đầy màn hình, tạo ra hiệu ứng gần như thôi miên khán giả. Dù vậy, thủ pháp này không chỉ để khoe sự đẹp trai của tài tử mà còn có ý nghĩa quan trọng trong ngôn ngữ điện ảnh của phim. Việc tập trung vào ngoại hình của Delon nhằm nhấn mạnh tính 2 mặt trong tính cách của Ripley - một người đàn ông sử dụng vẻ ngoài và sự quyến rũ của mình để thao túng những người xung quanh nhưng cũng có khoảnh khắc yếu mềm.

Purple Noon được coi là tác phẩm kinh điển của điện ảnh Pháp nhờ câu chuyện độc đáo, bầu không khí căng thẳng và màn trình diễn khó quên của Delon. Ảnh hưởng của tác phẩm có thể được nhìn thấy trong vô số phim ly kỳ và tâm lý sau này, đặc biệt là những tác phẩm khám phá các chủ đề về danh tính, lòng đố kỵ và sự mập mờ đạo đức.

Vai diễn báo trước cuộc đời gây tranh cãi

Thành công của Purple Noon đã tác động lâu dài đến sự nghiệp của Delon. Bộ phim đã giới thiệu ông với khán giả quốc tế, mở ra cánh cửa cho một loạt vai diễn phức tạp và mơ hồ về mặt đạo đức tương tự Tom Ripley. Sự nghiệp rực rỡ của Delon khép lại bằng giải Cành cọ vàng danh dự cho thành tựu trọn đời, ở Liên hoan phim Cannes năm 2019.

Sự đối lập của Ripley trong Purple Noon phần nào cũng đại diện cho chính hình ảnh của Alain Delon. Trong giới nghệ sĩ, ông là nhân vật thường gây nên những luồng tranh luận lớn. Về diễn xuất, có thể xem Delon là một thiên tài, không cần rèn luyện kỹ thuật mà vẫn gây được ấn tượng mạnh. Ông có khả năng thay đổi linh hoạt giữa các bộ phim bom tấn thương mại và phim nghệ thuật. Ở thời đỉnh cao, Delon là một ngôi sao theo đúng nghĩa của từ này, thu hút sự chú ý cả trong và ngoài màn ảnh.

Tuy nhiên, Alain Delon cũng vướng nhiều chỉ trích về lối sống. Ông có tình trường phức tạp… Năm 2013, một số phát biểu của tài tử bị cho là kỳ thị người đồng tính. Delon cũng từng thừa nhận đã mạnh tay với phụ nữ, dẫn đến việc một số tổ chức phản đối việc Cannes trao giải thành tựu trọn đời cho ông.

Cuộc sống cá nhân được bao phủ bằng những mối quan hệ lãng mạn, cũng như những chỉ trích, càng làm tăng thêm vẻ huyền bí của ông. Tuy nhiên, bất chấp những tranh cãi về đời tư, sự cam kết của Delon đối với nghệ thuật thứ bảy vẫn không hề lay chuyển. Ông vẫn tiếp tục mang đến những màn trình diễn đáng nhớ trong những năm cuối sự nghiệp.

Ở Cannes năm 2019, ông khẳng định hoàn toàn tự hào về những màn trình diễn của mình, cũng như xứng đáng với Cành cọ vàng danh dự. Tác động của Delon đối với điện ảnh, đặc biệt là ở châu Âu, là vô cùng lớn. Di sản của ông tiếp tục ảnh hưởng đến các diễn viên và nhà làm phim trên khắp thế giới.

Nói ví von, Alain Delon đúng nghĩa là một vì sao, thật đẹp đẽ và bí ẩn khi ngắm nhìn từ xa nhưng chưa hẳn đã dễ chịu nếu ai đó cố gắng tiến lại gần.

Ân Nguyễn - Nguồn ảnh: Internet