Ai sẽ trả lời dân?

Lô đất 148 Nguyễn Thái Sơn có diện tích 383m2 nguyên là của vợ chồng bà Huỳnh Thị Thùy Trang theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 7581/2004 do UBND Q.Gò Vấp cấp. Tháng 12/2007, bà Trang đã mang lô đất này thế chấp cho ngân hàng (NH) TMCP Phương Nam để vay tiền. Sau đó, từ năm 2008 đến tháng 2/2010 vợ chồng bà Trang tiếp tục rao bán đất bằng giấy tay cho 11 hộ dân với giá dao động từ 80 triệu đến 650 triệu đồng.

Trong khi các hộ dân đang xây dựng nhà (không phép) trên mảnh đất này, thì vợ chồng bà Trang lại lấy sổ đỏ, ký tiếp hợp đồng tín dụng với NH Phương Nam vay tiếp với tổng số tiền nợ lẫn lãi phát sinh hơn một tỷ đồng. Nợ quá hạn, bà Trang không có khả năng thanh toán, NH đã kiện bà này ra tòa và thắng kiện. Vợ chồng bà Trang bỏ trốn.

Sau khi bản án có hiệu lực pháp luật, NH yêu cầu thi hành án (THA), Chi cục THA dân sự Q.Gò Vấp đã ban hành quyết định kê biên căn nhà và đất 148 Nguyễn Thái Sơn để bảo đảm THA. Lúc này 11 hộ dân với gần 100 nhân khẩu, người phụ hồ, kẻ bán vé số dạo… mới hay mình đang rơi vào thảm cảnh: kẻ lừa đảo cao chạy xa bay, đất có nguy cơ mất trắng. Họ dắt díu nhau đi kiện.

Luật sư Dương Thị Tới - Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết: “Phiên tòa ngay từ đầu đã sai tố tụng khi không mời bất cứ ai trong 11 hộ dân tham dự dù họ đủ tư cách là người có quyền và nghĩa vụ liên quan.

Nối tiếp cái sai của tòa, cơ quan THA đã tiến hành kê biên tài sản, tuyên bố đấu giá mà không hề có sự chứng kiến của các hộ dân. Cuộc đấu giá thành, bên trúng đấu giá ráo riết yêu cầu, THA tiếp tục sai khi vi phạm điều 75, Luật THA dân sự: không thông báo cho các hộ dân về kết quả cuộc đấu giá để họ được thực hiện quyền khởi kiện tại tòa trong vòng 30 ngày như luật định”.

Cuối năm 2014, một lần nữa quyết định cưỡng chế THA lô đất 148 Nguyễn Thái Sơn được ban hành. 11 hộ dân lại rồng rắn kéo nhau tìm đến các cơ quan chức năng, gõ cửa Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM để cầu cứu.

Tiếp công dân, soi lại từng văn bản quy phạm pháp luật, nhìn rõ từng cái sai của tòa cho tới cơ quan THA, đại biểu Quốc hội Đinh Thị Bạch Mai - Chủ tịch Hội LHPN TP.HCM, đã lập tức báo cáo với Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM để nơi đây can thiệp. Việc cưỡng chế tạm dừng, 11 hộ dân sau khi được hướng dẫn đã đồng loạt gửi đơn tố cáo đến Phòng CSĐT Công an TP.HCM về hành vi lừa đảo của vợ chồng Trang. Trong khi cơ quan điều tra chưa phản hồi thì các hộ dân bị cưỡng chế…

Theo luật, khi thi hành một bản án, thấy có dấu hiệu lừa đảo, cơ quan THA phải kiến nghị các cơ quan hữu quan xem xét, đồng thời thông tin để cơ quan CSĐT vào cuộc. Đằng này đã biết vụ việc đang được cơ quan CSĐT tiếp nhận, dấu hiệu lừa đảo rõ ràng, họ vẫn bảo vệ quyền lợi bên thứ tư, bỏ mặc tiếng kêu cứu của dân.

Sáng 21/7, trước sự cầu cứu thiết tha của 11 hộ dân, đại biểu Quốc hội Đinh Thị Bạch Mai đã gọi điện khắp nơi đề nghị dừng cưỡng chế để soi lại các khiếu nại chính đáng của dân, nhưng cuối cùng, cơ quan THA, chính quyền, công an Q.Gò Vấp đã báo cáo kết quả cuộc “cưỡng chế thành”. Quận cũng thông báo: đã có đầy đủ phương án di dời dân đến nơi ở tạm…

Bài học ở đây bắt đầu từ sự thiếu hiểu biết pháp luật của những người dân, mang tiền mua nhà giấy tay để bị vợ chồng Thùy Trang lừa đảo. Thế nhưng vì sao những tiếng kêu cứu liên tiếp của dân về việc bản án đầu tiên sai tố tụng; về các quyết định kê biên, đấu giá tài sản không đúng luật đã không được một cơ quan chức năng nào của Q.Gò Vấp hay TP.HCM soi xét lại? Những câu hỏi này ai sẽ trả lời dân?

 NGHI ANH