Ai làm cho cao tốc Bến Lức - Long Thành không thể "chạy" tốc độ cao?

Cao tốc Bến Lức (Long An) - Long Thành (Đồng Nai) dài 57,8km khởi công từ năm 2014 dự kiến hoàn thành năm 2019. Thời gian hoàn thành dự án dự kiến khoảng trên dưới 5 năm. Tiến độ hoàn thành cũng tương đương với các đường cao tốc khác trong khu vực.

Mong muốn từ miền Tây ra miền Trung không phải qua TPHCM, vốn phải cho các xe về miền Đông đi qua, tưởng như sẽ đến trước mắt. Tuy nhiên người ta đợi mãi, đợi mãi. Cho đến nay đã hơn 3 năm tính từ cuối năm 2019 ngoài các xe phục vụ thi công, công tác, chưa có chiếc xe thông thường nào lăn bánh trên đó.

Nguyên nhân chậm tiến độ của dự án chủ yếu là do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) không có nguồn vốn chủ sở hữu để đưa vào dự án theo quy định. Mặc dù VEC, Bộ Giao thông vận tải cùng với Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã đề xuất dùng nguồn thu phí nhàn rỗi chưa đến kỳ trả nợ các khoản vay, vốn hợp pháp của VEC để hoàn thành các hạng mục còn lại, nhưng Bộ Tài chính nói không phù hợp do nguồn thu phí VEC quản lý (là dòng tiền tạm thời nhàn rỗi khi VEC chưa trả nợ vay cho Nhà nước) thuộc sở hữu của Nhà nước, không phải là nguồn vốn chủ sở hữu của VEC. 

Vừa rồi Phó thủ tướng Trần Hồng Hà khi đi thị sát công trình đã phát biểu "Tôi thấy rất vô lý. Tiền nhàn rỗi của VEC thì VEC đang gửi tiết kiệm ở ngân hàng. Trong khi công trình quan trọng lại trì trệ nhiều năm, không có tiền làm. Tiền nào chẳng là tiền của Nhà nước".

Dự luận cũng rất đồng tình với Phó thủ tướng. Tất nhiên là cơ quan quản lý tài chánh của quốc gia, Bộ Tài chánh cũng phải nghiêm khắc với các khoản thu, chi. Họ phải bảo đảm đúng theo quy định pháp luật, giữ nghiêm kỷ luật sử dụng các dòng tiền. Nhưng 3 năm 9 tháng đã trôi qua, chỉ đến khi Phó thủ tướng phát biểu mọi người mới nhận ra là vô lý khi “công trình quan trọng lại trì trệ nhiều năm, không có tiền làm. Tiền nào chẳng là tiền của Nhà nước “. Lẽ nào các cán bộ, các quan chức, các cơ quan đơn vị thời gian qua không nhận ra sự vô lý đó. Có ai đau lòng không khi công trình dang dở, phơi nắng, phơi sương, máy móc thi công phải đắp chiếu, trùm mền, công nhân đói việc tản lạc khắp nơi.

Và rồi còn nhiều dự án, công trình từ Nam chí Bắc cũng đang rơi vào tình trạng vướng mắc với nhiều nguyên nhân do cơ chế, chính sách đã được rà soát để các cơ quan cùng nhau giải quyết hoặc đề xuất biện pháp giải quyết hay chưa? Chẳng lẽ cứ phải chờ Thủ tướng, Phó thủ tướng và các vị lãnh đạo cao cấp khác thị sát, vi hành thì máy móc mới chạy, công nhân mới có việc.

Ngày xưa khi bước chân lên cầu Mỹ Thuận mới hoàn thành có cụ già nói “qua Mỹ Thuận không cần phà tui có chết cũng vui”. Giờ đây không biết có bao nhiên có vị cao niên nào muốn đi từ Cà Mau ra Lạng Sơn trên chuyến xe bon bon trên các con đường cao tốc Nam ra Bắc trước khi nhắm mắt không? Chắc là có nhiều.    

Nguyễn Thu Đăng