AI “đe dọa” nhiếp ảnh

Trang Guardian đưa tin, lần đầu tiên trong lịch sử giải Sony World Photography 2023, một tác phẩm thực chất do AI thực hiện dưới sự hướng dẫn của con người đã được chọn trao giải. Sau đó, nghệ sĩ người Đức - Boris Eldagsen - tác giả của bức ảnh đã công bố dùng AI để thực hiện tác phẩm. Mục đích của Boris Eldagsen là từ đây sẽ khởi tạo một cuộc tranh luận về việc có nên phân định giới hạn giữa sáng tạo của con người và công nghệ và đâu là giá trị thực trong nghệ thuật? Boris Eldagsen đã tuyên bố không nhận giải thưởng. Với ông, AI không có khả năng sáng tạo trong khi nhiếp ảnh gia phải vận dụng nhiều kỹ năng, nỗ lực, thậm chí cần chút may mắn mới có được những bức ảnh đẹp, giàu cảm xúc.

Bức ảnh do AI thực hiện, nhiếp ảnh gia Boris Eldagsen đã gửi dự thi và thắng giải

Trước vụ việc của Boris Eldagsen, vào tháng 2/2023, một bức ảnh khác do AI thực hiện cũng thắng cuộc thi nhiếp ảnh tại Úc. Đây là chiêu trò có chủ đích của một đơn vị trong lĩnh vực công nghệ. Họ muốn quảng bá công ty và thử đánh lừa xem có qua mắt được giới chuyên môn hay không. Nhóm này đưa ra các lệnh để AI hoàn thiện bức ảnh chụp cảnh biển từ trên cao.

Sự xung đột mạnh giữa màu sắc, ánh sáng giúp tác phẩm nhận được giải thưởng quan trọng. Đại diện tác giả từ chối nhận giải, khẳng định không tham gia để lĩnh tiền hay lấy tiếng, mà chỉ muốn nhấn mạnh rằng công nghệ ưu việt hơn sức sáng tạo của con người. Những chia sẻ từ nhóm tác giả như “tạt gáo nước lạnh” vào các thí sinh và giới nhiếp ảnh bởi một tác phẩm được tạo ra nhờ AI với mục đích chỉ để chơi khăm, lại dễ dàng vượt qua nhiều vòng thi và ngạo nghễ thắng giải.

Đại diện của giải thưởng Sony World Photography 2023 cho biết, sau sự việc của nhiếp ảnh gia Boris Eldagsen, câu chuyện liên quan đến AI càng được quan tâm. Cuộc tranh luận mà Boris Eldagsen đã tạo ra không phải không có giá trị, ngược lại, chúng cho thấy tác phẩm do AI thực hiện không khó để qua mặt các chuyên gia lĩnh vực nhiếp ảnh. Trong tương lai, chắc gì nhiều tay máy không nhờ AI can thiệp và liệu rằng họ có công khai hay âm thầm nhận giải thưởng? Đại diện của Sony World Photography 2023 nói họ mong sự việc đánh thức được lòng khao khát chiến thắng của các nghệ sĩ nhiếp ảnh, mong giải thưởng tôn vinh xác đáng những lao động, sáng tạo chân chính.

Thời gian gần đây, AI hỗ trợ rất nhiều ở một số lĩnh vực như phần mềm sáng tác bài hát, ô tô không người lái, hội họa, quản lý nhân sự... Giám đốc điều hành của Google - Sundar Pichai - cho biết ông mất ngủ nhiều đêm khi những lo ngại về sự ảnh hưởng của AI ngày càng lớn. Với ông Sundar Pichai, AI sẽ rất có hại nếu không được sử dụng đúng mục đích.

Nếu Boris Eldagsen và những người trong cuộc không lên tiếng, các giải thưởng đã được trao đi mà không có bất kỳ sự lăn tăn nào từ công chúng và giới chuyên môn. Điều này đặt ra nhiều thách thức lớn cho ngành nhiếp ảnh vì khó phân định rõ ràng về thành quả lao động thực tế của con người khi AI ngày một hoàn thiện. 

Khánh An