5 lời khuyên vàng cho việc kiểm soát, phòng tránh bệnh tiểu đường

Hệ lụy của bệnh tiểu đường chính là những biến chứng cực kỳ nguy hiểm có thể dẫn tới mù lòa, tàn phế, thậm chí dẫn tới tử vong. Chính vì vậy việc phát hiện sớm và điều trị khỏi bệnh tiểu đường là một sự mong mỏi không chỉ của riêng người bệnh, gia đình mà toàn xã hội. Bệnh đái tháo đường xếp vào tốp đầu những bệnh nguy hiểm nhất hiện nay, cũng giống như bệnh ung thư hay HIV, đái tháo đường cũng phát triển một cách thầm lặng, âm ỉ, chỉ đến khi bệnh có biểu hiện ra bên ngoài thì lúc đó dường như đã quá nặng, nên việc điều trị sẽ gặp rất nhiều khó khăn.

Hiện nay, có khoàng 387 triệu người trên thế giới mắc bệnh đái tháo đường, chiếm 8,3% dân số. Tới năm 2035 ước tính có khoảng 600 triệu người bị bệnh đái tháo đường. Tuy nhiên, đó không phải là một con số chính xác, ước tính có gần 180 triệu người bị bệnh đái tháo đường mà không hề hay biết. Cứ mỗi 7 giây trên thế giới có một người tử vong do bệnh đái tháo đường.

Chính vì vậy, việc kiểm soát bệnh là vô cùng quan trọng, dưới đây là 5 lời khuyên vô cùng hữu ích để giúp phòng ngừa bệnh đái tháo đường vô cùng nguy hiểm.

Kiểm soát trọng lượng của bạn

Thừa cân sẽ làm bạn tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2 lên tới 7 lần so với người có trọng lượng khỏe mạnh. Vì vậy, hãy luôn chú ý duy trì cân nặng của bạn ở mức hợp lý, với chỉ số khối cơ thể - BMI trong khoảng 18 – 23 ở nữ và 20 – 25 ở nam. BMI là chỉ số để đánh giá mức độ gầy béo của một người, được tính bằng cân nặng (kg) chia chiều cao bình phương (m2). Với trọng lượng cơ thể khỏe mạnh sẽ giúp bạn luôn cảm thấy khỏe khoắn, nhanh nhẹn và thoải mái hơn trong các hoạt động hàng ngày.

Chế độ ăn uống lành mạnh

- Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, quả chín, sử dụng thường xuyên các loạt hạt đậu đỗ. Khuyến cáo mỗi ngày một người nên ăn 300-400g rau xanh, 100-300g quả chín tùy theo điều kiện.

- Nên chọn gạo lức, gạo lật (gạo nảy mầm) hoặc gạo xát rối.

- Một tuần nên ăn 2-3 bữa cá, chọn thịt ít mỡ, gia cầm nên bỏ da vì nhiều chất béo, cholesterol… Thực phẩm chính trong bữa ăn của người Việt xưa là cơm rau cá, không ăn nhiều thịt và nhiều béo, nay kinh tế phát triển lượng tiêu thụ thịt tăng nhanh. Nên tăng cường ăn cá, hải sản…, hạn chế thịt.

- Nên sử dụng nước chè, nụ vối, giàu chất chống ôxy hóa, phòng đường máu tốt, không uống nước ngọt chế biến sẵn.

- Ăn vừa phải, hơi thiếu một chút, không ăn quá no, giúp kiểm soát cân nặng

- Ăn thực vật như khoai, đậu đỗ vừng lạc, rau củ…; đa dạng thực phẩm, phối hợp nhiều loại thực phẩm trong một bữa ăn. Ví dụ món chuối ốc đậu nhiều rau, gia vị. Ăn nhiều rau, nhất là rau gia vị, rau thơm giàu chất chống ôxy hóa như beta-caroten giúp cơ thể chống lão hóa, tăng tính nhạy cảm của insulin.

- Hạn chế các loại bánh kẹo giàu năng lượng.

Di chuyển và vận động cơ thể thường xuyên

Ngồi nhiều, ít vận động là một yếu tố nguy cơ quan trọng làm tăng đề kháng insulin và thúc đẩy sự phát triển của bệnh tiểu đường. Cứ mỗi 2 giờ bạn dành thời gian để ngồi yên một chỗ xem ti vi hay làm việc trước máy vi tính, sẽ làm tăng nguy cơ phát triển tiểu đường lên tới 20%. Bởi vậy hãy di chuyển và vận động nhiều hơn. Bạn có thể tạo thêm hứng thú tập luyện bằng cách lựa chọn một môn thể thao mình yêu thích và duy trì nó mỗi ngày.

Đối với người từ 19 – 64 tuổi, được khuyến cáo nên hoạt động ít nhất 150 phút/ngày với cường độ vừa phải, bằng cách đi bộ, đạp xe hay bơi lội,… Nghiên cứu của các chuyên gia chăm sóc sức khỏe Mỹ cho thấy, đi bộ 30 phút mỗi ngày sẽ giúp bạn giảm được nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tới 30%.

Bỏ hút thuốc lá

Những người hút thuốc lá có nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường cao hơn tới 50% so với những người không hút. Thuốc lá cũng là thủ phạm gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác như bệnh tim mạch, hô hấp và ung thư. Người hút thuốc lá thụ động cũng phải gánh chịu những tác động tiêu cực không thua kém gì người hút thuốc. Bởi vậy hãy từ bỏ thuốc lá ngay từ bây giờ để bảo vệ sức khỏe cho chính bạn và những người thân trong gia đình.

Ngủ đủ giấc, ngủ đúng giờ

Giấc ngủ rất quan trọng để giúp bạn phục hồi lại sau một ngày làm việc căng thẳng. Nếu thiếu ngủ, bạn sẽ dễ dàng rơi vào trạng thái mệt mỏi, khó tập trung và khiến cơ thể sử dụng insulin không còn hiệu quả - nguyên nhân chính gây bệnh tiểu đường type 2. Bởi vậy, ngủ đủ giấc, đúng giờ luôn là thói quen tốt mà bạn cần thực hiện ngay. Có một số mẹo nhỏ cho một giấc ngủ tốt hơn, như tránh dùng chất kích thích trước khi ngủ hay thư giãn đầu óc để dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.

Thăm khám sức khỏe định kỳ

Rất nhiều người trẻ, do quá bận rộn mà quên mất việc cần phải thường xuyên chăm sóc và thăm khám sức khỏe theo định kỳ. Sáu tháng một lần, bạn nên đến các cơ sở y tế để được kiểm tra tổng quát và làm xét nghiệm đường huyết. Bởi đôi khi bệnh tật tiến triển âm thầm không triệu chứng và bạn chỉ phát bệnh khi đã ở giai đoạn nặng. Việc thăm khám sức khỏe định kỳ không chỉ giúp bạn kiểm soát bệnh tiểu đường, mà còn giúp phát hiện sớm nhất các vấn đề sức khỏe, từ đó có phương pháp điều trị kịp thời trước khi chúng gây ra những hậu quả nghiêm trọng.

Trịnh Tuyển (Theo Mayo Clinic)