5 bà mẹ tiêu biểu của điện ảnh Việt

NSND Lan Hương

Nếu nhắc đến vai người mẹ được chú ý nhất trong thời gian qua phải kể đến bà Phương (do NSND Lan Hương đóng) trong Sống chung với mẹ chồng của đạo diễn Vũ Trường Khoa. Trong phim, NSND Lan Hương vào vai một bà mẹ độc đoán, bảo thủ, hay xét nét với tất cả mọi việc. Đặc biệt với con dâu, bà Phương liên tục hành con bằng nhiều hình thức.

Vai diễn mẹ chồng nhanh chóng thổi bùng tên tuổi của NSND Lan Hương và đặt cho nữ diễn viên một cái tên khác – “Phương mẹ chồng”. Trong hơn 30 năm làm nghề, Phương mẹ chồng là vai diễn phản diện đầu tiên của NSND Lan Hương.

Từ vai diễn trên phim bước ra ngoài đời thực, nữ nghệ sĩ gặp nhiều tình huống vừa khóc vừa cười bởi sự hóng hách của bà Phương khiến khán giả nghĩ ngoài đời tính cách của NSND Lan Hương cũng tương tự. Trong một lần ra chợ, người hàng xóm mắng thẳng nữ nghệ sĩ: “Mày còn đứa con trai thứ 2 chưa vợ mà đóng vai bà mẹ chồng đáo để trên phim như vậy con mày lấy vợ làm sao?’’.

Trong sự nghiệp diễn xuất của mình, NSND Lan Hương nhận vai bà Phương mẹ chồng là 1 trong 2 vai diễn ám ảnh nhất chị từng đóng. Trước đó là vai cô Thuỷ trong Mùa ổi.

Tuy nhiên, NSND Lan Hương không chỉ ghi dấu trong lòng khán giả với vai mẹ chồng khó tính hay vai cô Thuỷ hiền lành trong Mùa ổi mà còn ở: Vệt nắng cuối trời với vai mẹ chồng hết lòng yêu thương con dâu; trong Trái tim có nắng là bà mẹ hiền lành, chịu nhiều đau khổ, phải đi giúp việc nhà để lấy tiền trả nợ cho chồng. Ngoài ra còn có Bến đò Lăng, Gió làng Kình, Những công dân tập thể, Viết tiếp bản tình ca, Hoa sữa cuối thu, Làm chồng đại gia... 

NSND Lan Hương nhận quyết định nghỉ hưu tại Nhà hát Kịch Việt Nam từ cuối năm 2016 nhưng hiện tại, nữ nghệ sĩ vẫn hoạt động nghệ thuật thường xuyên. Vai bà Phương trong Sống chung với mẹ chồng là một ví dụ.

5 bà mẹ tiêu biểu của điện ảnh Việt

NSND Như Quỳnh

NSND Như Quỳnh là gương mặt quen thuộc với điện ảnh Việt trong vai người mẹ. Tuy nhiên, đó cũng là điều nữ nghệ sĩ lo lắng. NSND Như Quỳnh lo hình ảnh của mình trở nên cũ kỹ vì đóng đinh trong những vai diễn già và cùng chung số phận. Từ vai người mẹ trong Sóng ngầm, Người trở về, Lời ru mùa đông, Những cô gái chân dài cho đến Mẹ của Pao, Cô dâu vàng, Khép mắt chờ ngày mai… NSND Như Quỳnh chìm đắm trong số phận người mẹ khắc khổ, tảo tần bên chồng con.

Đáng kể nhất trong chuỗi những vai diễn người mẹ, Lời ru mùa đông là bộ phim khắc hoạ hình ảnh người mẹ già nua, tội nghiệp nhất mà NSND Như Quỳnh từng đóng.

Lời ru mùa đông kể về gia đình bà Trương, một người phụ nữ Việt điển hình, tần tảo nuôi ba đứa con thành đạt. Nhưng ngay trong gia đình nhìn có vẻ hạnh phúc đó, bà Trương lại luôn cảm thấy cô đơn bởi cả 3 người con Khánh, Thảo và Nam gần như chẳng có thời gian dành cho mẹ. Những hành động mà 3 người con bà từng nuôi dạy nên người không gọi là phụng dưỡng mà họ làm như một nghĩa vụ để không bị người ngoài dị nghị. Có con mà như không, bà Trương tìm vui ở những người bạn già, nhưng trong thâm tâm mang một nỗi buồn sâu thẳm.

Trước khi trở thành diễn viên và tạo ấn tượng với những vai diễn già, NSND Như Quỳnh từng là nghệ sĩ cải lương theo nghề của cha mẹ - nghệ sỹ Tiêu Lang và Kim Xuân. Nhưng dường như, nghiệp diễn xuất đã chọn NSND Như Quỳnh.

NSƯT Kim Xuân

Trên màn ảnh, NSƯT Kim Xuân là một trong những bà mẹ quen thuộc với khán giả. Tuy nhiên, khác với NSND Như Quỳnh và Lan Hương, NSƯT Kim Xuân đa dạng hơn trong vai diễn với hình ảnh bà mẹ hài hước trong Quý bà lắm chiêu, bà cả độc đoán trong Ải trần gian, người mẹ hà khắc trong Giọt lệ bên sông, vai mẹ chồng tâm lý trong Mẹ chồng nàng dâu… và bà Tư trong Có căn nhà nằm nghe nắng mưa.

Trong đó, vai bà Tư trong Có căn nhà nằm nghe nắng mưa của đạo diễn Mai Thế Hiệp là vai diễn nặng ký mà theo NSƯT Kim Xuân, cảm xúc từ vai diễn khó mà quên được. Bà Tư là người mẹ thương con vô bờ. Trong phim, từ sự ra đi bí ẩn của con trai mà bà Tư không bao giờ tin con mình đã chết, cho đến lúc buộc phải thừa nhận đứa con đã ra đi mãi mãi, bà Tư sống trong nhung nhớ, dằn vặt suốt một thời gian dài.

Trong khu chung cư cũ chỉ còn vài hộ sinh sống, bà Tư quyết bám trụ chỉ để con bà biết nhà mà quay về tìm. Qua bao mùa nắng mưa đến khi mắt đã mờ, tóc đã bạc, bà vẫn chỉ gặp con qua hình bóng một người khác. Sự ngộ nhận vì quá nhung nhớ khiến người mẹ già 80 tuổi trong cơn mê mải lịm đi.

Dù diễn nhiều vai người mẹ và bà Tư cũng không phải là típ nhân vật lần đầu NSƯT Kim Xuân đóng nhưng vì đây là lần đầu nữ nghệ sĩ đảm nhận vai chính trong phim điện ảnh nên chính chị cũng cảm thấy áp lực. NSƯT Kim Xuân áp lực khi phải làm mới vai người mẹ của mình vì sợ sự lặp lại hình ảnh, cũ kỹ trong cách diễn xuất. "Bạn đã thấy tôi diễn rất nhiều vai bà mẹ, nhưng không vai nào giống vai nào vì tôi luôn nỗ lực làm mới mình trong các vai diễn. Khi diễn tôi luôn quên bản thân mình là ai mà chú tâm vào nhân vật", nữ nghệ sĩ chia sẻ.

Diễn viên Hoài An

Nếu kể về những nữ diễn viên “chuyên trị” vai mẹ trên truyền hình mà thiếu Hoài An là một thiếu sót lớn. Hình ảnh người mẹ chân phương trong tà áo bà ba, đội nón lá đứng đợi con, người mẹ khóc cạn nước mắt khi thấy chồng con luôn xung khắc.

Diễn viên Hoài An xuất hiện với vai người mẹ trong Khu vườn bí ẩn, Socola hay hoa hồng, Chuyện làng bè, Ngã rẽ cuộc đời, Mùa sen cạn, Đi qua mùa mưa, Gọi giấc mơ về, Hai mảnh đời, Lửa đáy hồ, Tường Vi cánh mỏng, Câu chuyện pháp đình, Mẹ hổ dạy con dâu, Chiếc vòng ngọc huyết… Trong hàng loạt vai mẹ đó chỉ có vai bà Hào trong Tham vọng, Hoài An được hoá thân vào vai người mẹ độc đoán.

Trong suốt 10 năm trở lại đây, diễn viên Hoài An liên tục đảm nhận vai người mẹ lam lũ, chịu thương chịu khó với gia đình, chồng con. Chính việc phải khóc cho nhân vật của mình suốt một thời gian dài khiến tuyến lệ của nữ diễn viên gặp vấn đề.

Vai người mẹ trong Khu vườn bí ẩn là một người mẹ đau khổ khi thấy chồng và con không hoà thuận. Đứa con luôn ám ảnh về tội lỗi của cha, còn người chồng lại ngoại tình, mang nhiều tội lỗi… “Có ngày đỉnh điểm, tôi phải quay đến 20 phân đoạn khóc. Mỗi phân đoạn phải quay đi quay lại đến 4-5 lần. Vì khóc nhiều quá nên mắt bị quá tải. Đến khi đóng Tình kỹ nữ thì mắt tôi bị sưng tấy, không mở được. Lần đầu tiên đóng phim tôi phải xin đạo diễn nghỉ 30 phút để chườm đá lạnh vào mắt cho dịu lại”, nữ diễn viên chia sẻ.

Diễn viên Thanh Thuỷ

Trong những vai diễn điện ảnh của mình, dù không tạo được ấn tượng nhiều như bên sân khấu kịch nhưng diễn viên Thanh Thuỷ may mắn ghi trong lòng khán giả hình ảnh người mẹ ở nhiều cung bậc cảm xúc.

Diễn viên Thanh Thuỷ 2 lần đóng vai mẹ của Lương Mạnh Hải trong Bỗng dưng muốn khóc và Vừa đi vừa khóc. Ngoài ra, nữ diễn viên còn xuất hiện trong sitcom Làm dâu, phim điện ảnh Năm sau con lại về (vai bà Lương vợ ông Lương – NSƯT Hoài Linh)…

Trong Vừa đi vừa khóc, vai bà Hoa bán ve chai – mẹ của Hải Minh (do Lương Mạnh Hải đóng) là vai diễn để lại nhiều ấn tượng. Ban đầu, bà Hoa cưới được chồng giàu và sinh ra một cậu con trai kháu khỉnh nhưng hạnh phúc không được bao lâu. Sau khi chồng phá sản, bà Hoa bỏ đi theo người đàn ông khác. Nhưng bà Hoa không ngờ, người chồng từng thất bại của mình quyết tâm gầy dựng lại sự nghiệp, trở thành chủ một tập đoàn lớn. Còn bà Hoa ngược lại, nghèo đói, khốn khổ phải làm nghề lượm ve chai.

Khi lớn lên, Hải Minh quyết tâm đi tìm mẹ để hỏi cho ra lý do bà bỏ rơi anh lúc vừa lọt lòng. Quá trình đi tìm mẹ của Minh trải qua nhiều biến cố, cản trở tưởng chừng đã bỏ cuộc. Nhưng cuối cùng, tình mẫu tử đã được nối lại, những hận thù ngày trước cũng được xoá mờ, bà Hoa mừng rỡ khi được gặp lại con và đã thôi dằn vặt vì quyết định nhẫn tâm của mình.

Minh Tú