10 sự kiện nổi bật ngành y năm 2023

Nhiều chính sách đã được ban hành trong năm 2023 nhằm tháo gỡ khó khăn cho ngành y tế

1. Nhiều Chỉ thị, Nghị quyết củng cố, hoàn thiện, nâng cao chất lượng hoạt động y tế cơ sở

Ngày 25/10/2023, Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 25-CT/TW về tiếp tục củng cố, hoàn thiện, nâng cao chất lượng hoạt động của y tế cơ sở trong tình hình mới. Ngày 24/6/2023, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 99/2023/QH15 về “Giám sát chuyên đề về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng”. Những Chỉ thị, Nghị quyết này đã mở ra định hướng phát triển mới cho y tế cơ sở, y tế dự phòng.

2. Quốc hội thông qua Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi)

Ngày 9/1/2023, tại kỳ họp bất thường lần thứ 2 Khóa XV, Quốc hội thông qua Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi). Luật sửa đổi, bổ sung các quy định về chính sách của Nhà nước, về một số thủ tục hành chính theo hướng đơn giản hóa tối đa các trình tự, quy trình, thủ tục, hồ sơ; giảm thời gian xem xét để cấp mới, cấp lại, gia hạn, điều chỉnh giấy phép hành nghề, giấy phép hoạt động… nhằm tạo điều kiện cho người bệnh, người hành nghề, cơ sở khám, chữa bệnh trong quá trình khám, chữa bệnh.

3. Tham mưu, xây dựng nhiều chính sách tháo gỡ khó khăn về đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế và vắc xin

Bộ Y tế tham mưu trình Quốc hội, Chính phủ ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật quan trọng. Cụ thể như Nghị quyết số 80/2023/QH15 về việc tiếp tục thực hiện một số chính sách trong phòng, chống dịch COVID-19 và sử dụng giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc hết thời hạn hiệu lực từ ngày 1/1/2023 đến ngày 31/12/2024; Nghị định số 07/2023/NĐ-CP về quản lý trang thiết bị y tế; Nghị quyết số 30/NQ-CP về việc tiếp tục thực hiện các giải pháp bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế; Thông tư số 14/2023/TT-BYT quy định trình tự, thủ tục xây dựng giá gói thầu mua sắm hàng hóa và cung cấp dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế công lập...

4. Tháo gỡ cơ chế thanh toán chi phí khám, chữa bệnh 

Bộ Y tế tham mưu trình Chính phủ ban hành Nghị định số 75/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 146/2018/NĐ-CP, tháo gỡ vướng mắc về thanh toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT); nâng mức hưởng từ 80% lên 100% chi phí khám, chữa bệnh BHYT cho một số nhóm đối tượng; tăng cường vai trò, trách nhiệm của bộ, ngành, cơ sở khám, chữa bệnh trong việc quản lý, sử dụng hiệu quả quỹ BHYT.

Bộ Y tế ban hành Thông tư số 13/2023/TT-BYT ngày 29/6/2023 quy định khung giá và phương pháp định giá khám chữa bệnh theo yêu cầu do cơ sở khám, chữa bệnh của Nhà nước cung cấp.

5. UNESCO vinh danh đại danh y Hải Thượng Lãn Ông

Tại phiên họp lần thứ 42, Đại hội đồng Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO), ngày 21/11/2023, đã thông qua Nghị quyết phê chuẩn danh sách các “Danh nhân văn hóa và sự kiện lịch sử niên khóa 2024-2025” trong đó có hồ sơ kỷ niệm 300 năm ngày sinh của đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác. 

6. Chuyển COVID-19 sang bệnh truyền nhiễm nhóm B

Theo Quyết định số 3896/QĐ-BYT ngày 19/10/2023 của Bộ Y tế, từ ngày 20/10, COVID-19 không còn là bệnh truyền nhiễm nhóm A mà chuyển sang thuộc nhóm B theo Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2007. Đây là dấu mốc quan trọng ghi nhận thành công của Việt Nam trong phòng, chống COVID-19.

COVID-19 chuyển từ bệnh truyền nhiễm nhóm A sang nhóm B

7. Ngành y tế cải cách hành chính và chuyển đổi số mạnh mẽ 

Bộ Y tế đánh giá công tác cải cách hành chính và chuyển đổi số của ngành y có bước chuyển biến mạnh mẽ. Ban Cán sự Đảng Bộ Y tế ban hành Nghị quyết số 157-NQ/BCSĐ ngày 3/2/2023 về chuyển đổi số y tế đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Bộ Y tế kiện toàn Ban Chỉ đạo chuyển đổi số, 100% đơn vị thuộc Bộ Y tế thành lập tổ chuyển đổi số. 100% cơ sở khám, chữa bệnh có dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt theo nhiều hình thức khác nhau. Hệ thống khám, chữa bệnh từ xa được triển khai tại hơn 1.000 cơ sở y tế trên cả nước; đẩy mạnh ứng dụng tư vấn khám chữa bệnh từ xa

8. Nhiều đột phá trong phẫu thuật, điều trị, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh

Thực hiện nhiều ca phẫu thuật và điều trị bệnh phức tạp tại nhiều bệnh viện trên cả nước. Tiêu biểu là ca ghép đa tạng tim - thận cùng lúc của tập thể thầy thuốc Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức thực hiện ngày 15/2; ca ghép tạng xuyên Việt ngày 26/2 do Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức phối hợp thực hiện; ca phẫu thuật nội soi điều trị nang ống mật chủ cho bệnh nhân người Úc tại Bệnh viện Xanh Pôn; ca phẫu thuật xuyên đêm dài gần 8 tiếng đồng hồ nối liền bàn tay bị đứt lìa cho bé 21 tháng do bác sĩ của Bệnh viện Trường đại học Y Hà Nội thực hiện... 

Ca ghép tạng xuyên Việt của Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức

9. Việt Nam là quốc gia dẫn đầu châu Á - Thái Bình Dương về điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP)

Tháng 7/2023, tại Hội nghị lần thứ 12 về Khoa học HIV (IAS) tại Úc, Việt Nam là quốc gia đầu tiên trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương cam kết thực hiện mục tiêu 90-90-90 vào năm 2020 của Liên hiệp quốc (90% người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm HIV của mình, 90% người chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc kháng virus (ARV) và 90% số người được điều trị ARV kiểm soát được tải lượng virus ở mức thấp).

10. Đẩy mạnh hoạt động đối ngoại của ngành y tế 

Bộ Y tế đã đón chính thức 3 đoàn cấp Bộ trưởng Y tế các nước sang thăm Việt Nam, đã ký 4 thỏa thuận quốc tế cấp Bộ và nhiều Biên bản ghi nhớ hợp tác cấp đơn vị ký với đối tác nước ngoài để thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực.

Công tác ngoại giao vắc xin cũng được tiếp tục đẩy mạnh. Năm 2023, Việt Nam đã nhận 432.000 liều vắc xin COVID-19 Pfizer cho người từ 12 tuổi trở lên do COVAX hỗ trợ; vắc xin trong tiêm chủng thường xuyên gồm: 185.700 liều vắc xin DPT-VGB-Hib (5 trong 1) do WHO và UNICEF hỗ trợ; 490.600 liều vắc xin DPT-VGB-Hib (5 trong 1) do Chính phủ Úc hỗ trợ.

Huyền Anh