Dunkirk: Sống sót là chiến công

Không dễ xem các phim “mác” Christopher Nolan - từ The Dark Knight begins, The Dark Knight rises đến Inception, Interstellar… phim của ông luôn cần tập trung, kiên trì để ngấm và thán phục. Dunkirk cũng vậy.

Phim tái hiện những ngày đầu Chiến tranh thế giới II. Cuối tháng 5, đầu tháng 6/1940, lực lượng viễn chinh Anh cùng các quân đoàn đồng minh bị quân Đức dồn về bờ biển Dunkirk. Số binh sĩ, tướng lĩnh bị “kẹt” khoảng 400.000 người. 

Dù cách quê nhà chỉ 26 dặm, việc thoát thân vô cùng khó khăn do bãi biển cạn, thủy triều xuống thấp, tàu chiến không thể chi viện. Chính phủ Anh đã phát động chiến dịch đầy mạo hiểm: đưa tàu dân sự tới Dunkirk để giúp hàng trăm ngàn người trước ranh giới sống - chết trở về.

Đưa cuộc giải cứu bi tráng bật nhất lịch sử lên màn ảnh “cực rộng” (với thiết bị quay cho màn chiếu IMAX), Christopher Nolan có cách thể hiện rất đắt giá. Những cảnh quay trong Dunkirk liên tục chuyển đổi giữa những cuộc vật lộn thoát thân của binh lính hoang mang trên bờ, lênh đênh trên biển và căng thẳng chiến đấu trên không trung. Bom đạn trút như mưa suốt hơn 90 phút phim khiến người xem như chìm trong trong cuộc di tản.

Ở đó, phim chọn góc nhìn của những người lính trẻ. Bên cạnh một số gương mặt diễn viên kỳ cựu như Mark Rylance, Kenneth Branagh và tài tử Tom Hardy; những vai diễn còn lại đều là các gương mặt mới.

Khi xem bộ phim quá đông diễn viên này, khán giả có thể “bám” vào nhóm ba nhân vật trẻ: Tommy xuất hiện ngay từ những phút mở đầu, cố gắng thoát khỏi những làn đạn ở thị trấn lân cận rồi chịu chung số phận với hàng trăm ngàn binh lính đang kẹt ở Dunkirk. Tới bờ biển, Tommy gặp Gibson và họ nhanh chóng trở nên thân thiết. Đồng hành trên hành trình sống sót, tới cầu cảng, họ gặp Alex (vai diễn của Harry Styles - ca sĩ nhóm One Direction). Câu chuyện sát cánh sinh tồn, vượt hoạn nạn bắt đầu từ đây.

Là tác phẩm điện ảnh dựa vào lịch sử nhưng Dunkirk không dễ kể, vì phim không có nhân vật trung tâm hay xung đột chính. Cái hay nằm ở khả năng khơi dậy cảm xúc của khán giả, ở sự tinh tế trong mỗi diễn biến, cảnh quay, lời thoại hàm súc. Phim không phải bản “anh hùng ca”, cũng không phơi bày sự bi thương của chiến tranh mà khắc họa yếu tố con người trong mỗi nhân vật.

Cái tài của đạo diễn là dựng được những đại cảnh, những trận đánh chân thực đến khó tin; đồng thời nhấn được những tiểu tiết dễ đi vào lòng người.

Cuối cùng, cuộc di tản đầy chết chóc ở Dunkirk chính là câu chuyện của sự sống. Trong hơn 330.000 người được giải cứu, có người ưu tư, dằn vặt vì mình không lập được công trạng gì - trở về lành lặn, trong khi người khác bỏ mạng.

Nhưng phải chăng sống sót cũng là chiến công? Đây là thông điệp lớn của Dunkirk. Sau chiến công ấy, những người trở về sẽ tiếp tục sống ra sao khi đạn pháo chưa ngừng lại? 

Bùi Dũng