Khi màn hình tai thỏ trở thành một xu hướng thị trường di động 2018

Chuyện thị hiếu thị trường thật là khó nói. Người tiêu dùng có lý lẽ riêng của mình mà nhà sản xuất nào khôn ngoan nắm bắt được mới có cơ thành công. Như cái chuyện thiết kế màn hình tai thỏ (notch screen) hiện đang trở thành một xu hướng thiết kế của smartphone Android trong năm 2018 này.

Chỉ nội tại Hội thảo Thế giới Di động Mobile World Congress diễn ra ở Bercelona (Tây Ban Nha) hồi cuối tháng 2 và đầu tháng 3/2018, người ta đã nhìn thấy cả chục mẫu smartphone của nhiều thương hiệu trên thế giới có thiết kế màn hình tai thỏ giống iPhone X (iPhone X-like notch). Đó là chưa tính số mẫu smartphone tai thỏ không tham gia MWC 2018 và được đưa ra thị trường từ sau đó. Có khác chăng là ở kích thước hai cái "tai thỏ".

Màn hình tai thỏ trở thành một xu hướng thị trường di động 2018.

Cơ sự bắt đầu từ Apple, nhà sản xuất smartphone số 2 thế giới và có đủ quyền năng để tạo ra những chuẩn, những xu hướng mới.

Ngay sau khi được trình làng trên sân khấu ra mắt hồi tháng 9/2017, smartphone iPhone X của Apple đã lập tức hứng không ít gạch đá của chính giới iFan vì cái màn hình có phần trên cùng bị lõm một khoảng ở giữa được gọi là màn hình tai thỏ.

Trước phản ứng của người dùng, có vẻ ban đầu "nhà Táo Mẻ" cũng... xổ mình. Thậm chí đã có ngay một số nhà phát triển tung ra những ứng dụng để che cái phần tai thỏ ấy trên iPhone X.

Nhưng có lẽ, nguồn cơn sâu xa hơn là từ nhà Samsung. Hồi tháng 3/2017, nhà sản xuất smartphone số 1 thế giới này đã cho ra mắt bộ đôi Galaxy S8/S8+ với màn hình "lần đầu mới thấy", gọi là màn hình vô cực Infinity Display.

Trong xu hướng màn hình tràn viền, không còn thấy khung viền (frameless), sau khi đã thành công trong việc mở rộng ra hai bên hông với màn hình cong hai cạnh như ở Galaxy S7/S6, tới S8, Samsung đã thử nghiệm cơi nới màn hình hiển thị về cả hai phía đầu và chân máy, hy sinh cái nút Home cơ truyền thống (chuyển thành nút cảm biến trên màn hình) và cả cái logo thương hiệu ở phía trên. Màn hình có tỷ lệ dài khác thường 18.5:9 ra đời thay tỷ lệ chuẩn của màn hình rộng wide screen 16:9.

Ngay sau khi được trình làng, iPhone X của Apple đã hứng không ít gạch đá vì cái màn hình có phần trên cùng bị lõm một khoảng ở giữa được gọi là màn hình tai thỏ.

Apple cũng bắt đầu ứng dụng màn hình tràn lề FullView ở iPhone X. Thậm chí họ còn làm dữ hơn. Thay vì giữ lại một phần vuông vức phía trên để chứa camera, cảm biến, loa nghe như Galaxy S8, iPhone X được bung màn hình hai đầu tới tận mép luôn. Và để có chỗ chứa camera selfie và cảm biến, loa nghe, Apple giữ lại một phần lõm (notch) ở phía đầu trên màn hình, tạo thành một màn hình hiển thị có hai phần nhô lên hai bên giống tai thỏ.

Thật ra, thiết kế màn hình tràn viền được biết đến từ mấy năm trước, với dòng smartphone Aquos của hãng Sharp (Nhật Bản). Chiếc smartphone phân khúc tầm trung Sharp Aquos Crystal ra đời tháng 8/2014 có màn hình 5 inch vẫn giữ tỷ lệ hiển thị 16:9.

Nó được gọi là thiết kế màn hình không cạnh (edgeless screen hay bezel-less screen) với 2 khung bên cạnh và khung trên đầu mỏng dính như một đường viền. Để giải quyết cụm camera, Sharp đưa camera và cảm biến xuống phần bên dưới màn hình smartphone mà giờ đây rộng hơn khác thường. Còn cái loa nghe ở phía trên do không thể di dời đi được, Sharp phát triển công nghệ loa Direct Wave Receiver có tính năng tái tạo âm thanh bằng cách làm rung một khu vực màn hình.

Hiện nay, trong dòng TV OLED đầu tiên của mình là Bravia A1, Sony đã phát triển công nghệ mới Acoustic Surface cho phép âm thanh được tái tạo trực tiếp từ tấm nền TV, là dòng TV màn hình lớn đầu tiên trên thế giới sử dụng màn hình để làm loa.

Chính do cái sự cơi nới cả 4 phía một cách hầu như chẳng còn gì mà lấn ra nữa với tỷ lệ hiển thị khác thường 19.5:9 mà Apple phải đành chừa lại một khoảnh làm chỗ cho camera, loa, cảm biến phía trước.

Tất nhiên, việc cơi nới màn hình với những tỷ lệ hiển thị mới cần phải có thời gian để ngay cả từ các nhà sản xuất chip xử lý di động, chip đồ họa cho tới phát triển hệ điều hành hỗ trợ.

Các nhà phát triển phần mềm ứng dụng cũng phải cập nhật phiên bản mới để hỗ trợ tỷ lệ hiển thị chưa từng có này, giống như khi từ tỷ lệ 4:3 chuyển thành 16:9 ngày xưa.

Đơn cử như hiện nay khi xem các video clip chuẩn 16:9 của YouTube trên màn hình Galaxy S9 tỷ lệ 18.5:9, bạn sẽ thấy có hai dải đen ở hai bên cạnh ngang mà nếu muốn mất chúng, bạn phải bung màn hình phóng to lên để lấp đầy mà sẽ chịu mất một phần chi tiết ở hai đầu.

Với cái màn hình tai thỏ cũng vậy, ứng dụng phải được cập nhật để biết mà loại bỏ phần đó ra. Bạn thử tưởng tượng mình sẽ ngứa con mắt bên phải, xốn con mắt bên trái thế nào khi xem video mà có một bên cạnh bị lõm mất một khoảng đen là nơi chứa camera, cảm biến, loa nghe.

Nhiều smartphone Android ra đời đã nhái thiết kế tai thỏ của iPhone X.

Câu chuyện cái tai thỏ có phần thú vị hơn sau khi nhà ASUS ra mắt dòng smartphone ZenFone 5/5Z tại Hội thảo MWC 2018. Hồi cuối tháng 2/2018, một ngày trước khi chính thức ra mắt dòng ZenFone 5 series, ông Marcel Campos, Giám đốc Tiếp thị Toàn cầu của ASUS, trong một cuộc chuyện trò với trang công nghệ YugaTech đã bác bỏ điều tiếng là mình "ăn theo" Apple.

Ông nhấn mạnh rằng cái màn hình tai thỏ không phải do Apple nghĩ ra đâu. Nó là sản phẩm của hãng Essential Products (Mỹ). Hồi tháng 5/2017, tức 4 tháng trước khi iPhone X ra mắt, chiếc Essential PH-1 đã được trình làng với màn hình tràn tuốt tuồn tuột về phía trên đầu chỉ chừa một lõm tròn nhỏ chính giữa cho camera trước.

Sếp ASUS nói rằng nếu nói là copy Essential Phone thì Apple thậm chí còn làm tệ hơn ASUS nữa kia. Trong khi cái lõm đen của ZenFone 5 nhỏ hơn 26% so với của iPhone X, ASUS đã nhét vào đó được lủ khủ gồm cảm biến tiệm cận, cảm biến ánh sáng, loa lớn hơn thế hệ trước 40%, và camera.

Chẳng rõ iPhone thế hệ 2018 có duy trì cái màn hình tai thỏ không. Nhưng chắc chắn là thế giới Android sẽ chứng kiến những chiếc tai thỏ nhảy tung tăng trong năm 2018. Sau ASUS ZenFone 5 series, chúng ta đã thấy giới thiệu chiếc OPPO F7 ra đời ở Ấn Độ ngày 26/3/2018 và về Việt Nam tháng 4/2018 cũng có màn hình tai thỏ. Nói như các sếp ASUS, hễ người tiêu dùng thích cái gì, nhà sản xuất sẽ phải tìm cách chiều theo thôi.

Phạm Hồng Phước